Kinh nguyệt không đều là hiện tượng chu kỳ kinh nguyệt quá ngắn hoặc quá dài, lượng máu kinh bất thường, rong kinh, vô kinh, kinh nguyệt đến sớm hoặc muộn hơn so với bình thường. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, kinh nguyệt không đều có thể dẫn đến vô sinh – hiếm muộn, suy giảm nội tiết tố và nhiều hệ lụy khác. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị để phòng ngừa các bệnh lý phụ khoa tiềm ẩn!
Kinh nguyệt là gì?
Kinh nguyệt là hiện tượng sinh lý tự nhiên của cơ thể nữ giới trong độ tuổi sinh sản, xảy ra đều đặn theo chu kỳ hàng tháng. Kinh nguyệt là quá trình niêm mạc tử cung dày lên để chuẩn bị cho quá trình mang thai. Khi trứng không được thụ tinh, lớp niêm mạc tử cung sẽ bong ra và đào thải ra ngoài qua âm đạo, tạo thành máu kinh.
Thông thường, nữ giới có kinh lần đầu ở độ tuổi 12, tuy nhiên kinh nguyệt có thể sớm hơn, từ 8 tuổi hoặc muộn hơn, đến 16 tuổi và kết thúc khi nữ giới bước vào giai đoạn mãn kinh, thường ở tuổi 51.
- Chu kỳ kinh nguyệt bình thường kéo dài khoảng 28 ngày (Dao động 24-38 ngày)
- Thời gian hành kinh kéo dài 3 – 5 ngày, thậm chí có thể kéo dài đến 7 ngày.
- Lượng máu mất đi rơi vào khoảng 50 – 150 ml mỗi chu kỳ kinh.
Nữ giới có chu kỳ kinh khác nhau tùy thuộc vào cơ địa, nồng độ hormon và thói quen sống. Tuy nhiên, nếu chu kỳ kinh có sự thay đổi bất thường, chị em nên theo dõi sát sao để kịp thời phát hiện các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.
Chu kỳ kinh nguyệt không đều là gì?
Kinh nguyệt không đều là tình trạng chu kỳ kinh không diễn ra theo quy luật mà có thể đến sớm, đến muộn hoặc thậm chí có thể mất hẳn trong nhiều tháng liên tục.
Theo chuyên gia chia sẻ có một số dấu hiệu dễ nhận biết tình trạng chu kỳ kinh nguyệt không đều:
- Chu kỳ kinh dưới 24 ngày hoặc kéo dài trên 38 ngày.
- Thời gian hành kinh dưới 2 ngày hoặc kéo dài trong vòng hơn 7 ngày.
- Lượng máu kinh quá ít hay quá nhiều.
- Máu kinh có màu sắc lạ, có hiện tượng vón cục hoặc chứa nhiều cục máu đông lớn.
- Tình trạng đau bụng kinh dữ dội, đau lưng, mệt mỏi, buồn nôn, thậm chí có thể nôn mửa khi hành kinh.
Các dạng kinh nguyệt không đều phổ biến
Kinh nguyệt không đều không chỉ là hiện tượng kinh nguyệt đến sớm, trễ kinh hay rong kinh thông thường mà có thể biểu hiện dưới nhiều dạng khác nhau:
- Kinh sớm: Kinh nguyệt đến sớm hơn từ 3 – 7 ngày hoặc thậm chí xuất hiện 2 lần trong cùng một tháng.
- Chậm kinh: Trễ kinh từ 7 – 10 ngày. Trường hợp trước đó cặp đôi quan hệ không dùng biện pháp tránh thai, có thể là dấu hiệu mang thai.
- Rong kinh: Thời gian hành kinh kéo dài trên 7 ngày, máu ra nhiều và liên tục.
- Kinh thưa: Khoảng cách giữa các kỳ kinh quá dài (2 – 5 tháng).
- Vô kinh: Không có kinh trong vòng 6 tháng hoặc 1 năm (trừ trường hợp nữ giới mang thai, cho con bú hay mãn kinh).
Nguyên nhân kinh nguyệt không đều
Có rất nhiều yếu tố có thể tác động ảnh hưởng đến chu kỳ kinh từ thay đổi nội tiết tố tự nhiên đến các bệnh lý nguy hiểm.
Mang thai
Nếu bị trễ kinh sau khi quan hệ (không dùng biện pháp tránh thai) rất có thể nữ giới đã mang thai. Lúc này, cơ thể sẽ tạm thời ngưng rụng trứng và không còn hiện tượng kinh nguyệt. Để chắc chắn, chị em nên thử thai hoặc đến bệnh viện xét nghiệm máu, siêu âm để kiểm tra tình trạng thai nhi.
Cho con bú
Trong thời gian cho con bú, cơ thể nữ giới sản sinh nhiều hormon ức chế quá trình rụng trứng, hormon Prolactin khiến kinh nguyệt không xuất hiện hoặc rất ít. Tuy nhiên, sau khi cai sữa, kinh nguyệt sẽ bắt đầu xuất hiện trở lại.
Thuốc tránh thai nội tiết
Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa hàm lượng cao hormone có thể gây rối loạn nội tiết tố và ảnh hưởng tới chu kỳ kinh nguyệt trong vài tháng sau khi sử dụng.
Tiền mãn kinh
Phụ nữ ngoài độ tuổi 40 bắt đầu bước sang giai đoạn tiền mãn kinh, khi buồng trứng suy giảm hoạt động, dẫn đến chu kỳ kinh dài, ngắn bất thường, lượng máu kinh thay đổi.
Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)
PCOS gây mất cân bằng hormon khiến trứng không rụng đúng chu kỳ, dẫn đến tình trạng kinh thưa hay vô kinh kéo dài.
Bệnh tuyến giáp
Tuyến giáp hoạt động kém có thể khiến chu kỳ kinh kéo dài, lượng máu kinh nhiều và hiện tượng đau bụng kinh dữ dội.
U xơ tử cung
Khối u xơ khiến niêm mạc tử cung phát triển bất thường, làm chu kỳ kinh kéo dài và máu kinh ra nhiều hơn.
Lạc nội mạc tử cung
Niêm mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung gây tình trạng đau bụng kinh dữ dội, rong kinh và chảy máu bất thường giữa các kỳ kinh.
Thừa cân hoặc béo phì
Tình trạng mỡ thừa tích tụ gây mất cân bằng hormon Estrogen, khiến chu kỳ kinh trở nên bất ổn.
Sụt cân nhanh hoặc suy nhược cơ thể
Cơ thể thiếu dinh dưỡng sẽ không cung cấp đủ năng lượng để duy trì hoạt động của hệ sinh sản, gây hiện tượng mất kinh hoặc kinh nguyệt không đều.
Tập luyện quá sức
Vận động quá nặng có thể ảnh hưởng tới quá trình sản xuất hormon, khiến hormon được tiết ra quá ít, ảnh hưởng tiêu cực tới quá trình rụng trứng.
Căng thẳng kéo dài
Stress, căng thẳng trong thời gian dài gây rối loạn hoạt động của vùng dưới đồi (kiểm soát chu kỳ kinh nguyệt).
Tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc như thuốc chống động kinh, thuốc tuyến giáp hay thuốc kháng viêm có thể gây tình trạng rối loạn chu kỳ kinh.
Ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung có thể gây ra hiện tượng chảy máu ngoài chu kỳ kinh, lượng máu kinh ra nhiều, hiện tượng chảy máu kéo dài hoặc chảy máu bất thường sau quan hệ tình dục.
Kinh nguyệt không đều liệu có nguy hiểm không?
Nếu không được điều trị kịp thời, rối loạn chu kỳ kinh có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng:
- Khó mang thai: Khó xác định chính xác ngày rụng trứng, làm giảm khả năng thụ thai tự nhiên.
- Thiếu máu: Hiện tượng rong kinh kéo dài làm mất nhiều máu, khiến cơ thể bị mệt mỏi, chóng mặt, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
- Tăng nguy cơ bệnh phụ khoa: Chu kỳ kinh bất thường tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây tình trạng viêm nhiễm vùng kín.
- Ảnh hưởng nhan sắc và tâm lý: Nội tiết tố rối loạn khiến da dễ bị nổi mụn, sạm nám, tóc rụng, làm chị em phụ nữ mất tự tin.
Kinh nguyệt không đều không chỉ gây bất tiện trong sinh hoạt mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh sản. Việc thăm khám và điều trị kịp thời là “chìa khóa” giúp chị em phụ nữ duy trì sức khỏe ổn định.
