Nội tiết tố estrogen là gì? Nồng độ Estrogen bình thường là bao nhiêu?

Estrogen là một trong những hormone quan trọng đóng vai trò quyết định đến sức khỏe sinh sản và cân bằng nội tiết tố trong cơ thể, đặc biệt ở nữ giới. Tuy nhiên, ít ai hiểu rõ về nội tiết tố estrogen là gì, hoạt động ra sao và sự thiếu hụt hoặc dư thừa estrogen có thể gây ra ảnh hưởng gì cho sức khỏe.

Estrogen là gì?

Estrogen là hormon sinh dục của nữ giới được sản xuất chủ yếu tại buồng trứng. Ngoài ra, một lượng nhỏ hormon estrogen cũng được sản xuất tại mô mỡ và tuyến thượng thận. Trong thời kỳ mang thai, nhau thai cũng tham gia vào quá trình sản xuất hormon để hỗ trợ cho sự phát triển của thai nhi và bảo vệ sức khỏe cho thai phụ.

Estrogen di chuyển qua máu để truyền tín hiệu đến các cơ quan trong cơ thể. Ngoài đóng vai trò hình thành đặc tính sinh dục nữ, estrogen còn tác động mạnh mẽ đến sức khỏe hệ tim mạch, cơ xương khớp, da và sức khỏe tâm lý.

Vai trò chính của Estrogen:

• Thúc đẩy sự phát triển của ngực, mông và định hình đường cong nữ tính.
• Điều hòa chu kỳ kinh và hỗ trợ quá trình rụng trứng.
• Tăng cường độ đàn hồi cho làn da, giúp tóc chắc khỏe và làm chậm tốc độ lão hóa da.
• Duy trì độ chắc khỏe của xương khớp, giảm nguy cơ bị loãng xương.
• Điều chỉnh nồng độ cholesterol, tăng cường sức khỏe tim mạch.
• Tác động đến chức năng não bộ, giúp ổn định tâm trạng và nâng cao chất lượng giấc ngủ.

Nồng độ Estrogen bình thường trong máu:

Khi nồng độ hormon Estrogen tăng cao hoặc giảm xuống dưới mức bình thường, cơ thể sẽ phát ra những “tín hiệu” cảnh báo rõ rệt biểu hiện qua các triệu chứng liên quan tới sức khỏe tâm sinh lý.

Các loại Estrogen trong cơ thể nữ giới

Estrogen không tồn tại chỉ dưới một dạng duy nhất mà có 3 dạng chính với vai trò, chức năng riêng biệt:

Estrone (E1):

• Là loại hormon Estrogen phổ biến sau mãn kinh.
• Được sản xuất từ mô mỡ và có thể chuyển đổi thành Estradiol nếu cần.
• Estrone hoạt tính yếu hơn Estradiol nhưng vẫn có tác động đến cân bằng nội tiết.

Estradiol (E2):

• Là loại Estrogen mạnh nhất, sản xuất chủ yếu ở buồng trứng.
• Chịu trách nhiệm chính giúp duy trì sức khỏe sinh sản và các đặc điểm giới tính nữ.
• Dư thừa hormon Estradiol có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý phụ khoa nguy hiểm như lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung và ung thư nội mạc tử cung.

Estriol (E3):

• Là loại Estrogen hoạt tình yếu nhất, có xu hướng tăng cao trong giai đoạn mang thai.
• Estriol đóng vai trò hỗ trợ cho sự phát triển của thai nhi và “chuẩn bị” tử cung cho quá trình sinh nở.
• Sau sinh, nồng độ hormon Estriol có xu hướng giảm mạnh.

Sự biến động của Estrogen qua từng giai đoạn cuộc đời

Nồng độ hormon Estrogen không ổn định mà thay đổi liên tục theo từng giai đoạn trong cuộc đời của nữ giới:

• Giai đoạn dậy thì (8-13 tuổi): Buồng trứng bắt đầu quá trình sản xuất hormon Estrogen, thúc đẩy sự phát triển của các đặc điểm sinh dục nữ như ngực, mông và kích hoạt chu kỳ kinh.
• Tuổi trưởng thành: Nồng độ hormon Estrogen dao động theo chu kỳ kinh nguyệt, đạt đỉnh vào thời điểm trứng rụng và giảm dần trong giai đoạn hoàng thể.
• Giai đoạn tiền mãn kinh (40-50 tuổi): Hormon Estrogen bắt đầu suy giảm, chu kỳ kinh trở nên thất thường, kèm theo các triệu chứng như bốc hỏa, mất ngủ và tâm trạng bất ổn.
• Thời kỳ mãn kinh (sau độ tuổi 50): Buồng trứng ngừng hoạt động, nồng độ hormon Estrogen giảm xuống mức rất thấp, làm tăng nguy cơ bị loãng xương, khô âm đạo và các bệnh lý liên quan tới tim mạch.

Dấu hiệu mất cân bằng nội tiết tố nữ

Khi nồng độ hormon Estrogen mất cân bằng, cơ thể sẽ “phản ứng” qua những dấu hiệu rõ ràng:

Thiếu hụt hormon Estrogen:

• Rối loạn chu kỳ kinh, chu kỳ kinh lúc mau lúc thưa thất thường
• Suy giảm ham muốn tình dục, khô rát âm đạo.
• Loãng xương, đau nhức xương khớp.
• Da bị khô sạm, tóc gãy rụng nhiều.
• Tâm trạng thay đổi thất thường, dễ cáu gắt, trầm cảm.

Dư thừa Estrogen:

• Kinh nguyệt kéo dài, máu kinh ra nhiều.
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý u xơ tử cung, viêm lạc nội mạc tử cung.
• Tích mỡ ở vùng eo, đùi, tăng cân mất kiểm soát.
• Đau đầu, tức ngực, mất ngủ kéo dài.

Kiểm tra và theo dõi nồng độ hormon Estrogen

Xét nghiệm nồng độ hormon Estrogen giúp phát hiện sớm tình trạng rối loạn nội tiết và có hướng can thiệp điều trị phù hợp:

• Xét nghiệm máu: Phân tích nồng độ hormon Estrone, Estradiol và Estriol trong máu, cho ra kết quả nhanh chóng chỉ trong vòng vài giờ.
• Xét nghiệm nước tiểu: Giúp theo dõi lượng hormon Estriol để đánh giá sức khỏe của thai nhi.

Hiểu rõ về Estrogen và biết cách duy trì nội tiết tố ổn định là bí quyết giúp phụ nữ khỏe mạnh, tươi trẻ và hạnh phúc. Hãy lắng nghe cơ thể, chăm sóc bản thân đúng cách để gìn giữ sắc xuân và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc!

Nguồn tham khảo:

• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538260/
• https://my.clevelandclinic.org/health/body/22353-estrogen
• https://vi.wikipedia.org/wiki/Estrogen